Doe maar alsof het een appel is

Naast het feit dat ik een lerares en een wannabe tattoo artiest ben, ben ik onlangs ook een levend standbeeld geweest. Jan Paul, ook een Nederlander en twee meter lang, kwam met dit idee. Jan Paul was al een keer eerder in zijn leven een levend standbeeld geweest en hij had mij gevraagd of ik dat samen met hem in Shenzhen wilde proberen. We dachten, als mensen toch altijd foto’s van ons willen maken, dan kunnen we maar beter proberen om er wat geld mee te verdienen. Als koperen standbeelden gingen we tot twee keer toe op pad.

Al moeten we achteraf toegeven dat het leven van een straatartiest in Shenzhen niet het makkelijkste is. Constant waren op de vlucht voor de politie, want in Shenzhen mag je als straatartiest niet op een plein, in een park of bij de ingang van een toeristische attractie staan. Of eigenlijk mag je er wel staan, als je er maar geen geld voor vraagt. Als straatartiest heb je een vergunning nodig, waarvoor je in juni van elk jaar examen kunt doen. Voor dat examen moet je Chinees kunnen spreken en ondanks dat onze act geen gesproken woorden bevat, zien we daar toch maar van af.

Zonder vergunning mag je als artiest alleen op de stoep staan. Wat overigens niet zo’n ramp was, als je maar een stoep uitzoekt die op de looproute van het metro station naar de toeristische attractie ligt. Het enige probleem daarbij was, dat het toegestroomde publiek de smalle stoep nogal blokkeerde.

De foto’s van onze act werden op Facebook en WeChat gedeeld en zo zag de baas van Vivian (Jan Paul’s vriendin) dat zij een stel straatartiesten kende en hij vroeg aan haar of die straatartiesten misschien aan een fotoshoot voor auto gereedschap wilden meedoen.

Vivian vraagt aan mij of ik dat wil. Haar vriend vind ze niet geschikt voor deze shoot.

Ik denk even terug aan mijn film avontuur van een jaar geleden, toen ze een Nederlander nodig hadden, maar toen ik op de filmset aankwam, ze me ineens niet meer nodig hadden. Ik communiceer wat met Vivian, vraag of haar baas misschien eerst een foto van mij wil zien zonder koperen make-up, want misschien vind hij mij zonder make-up niet geschikt. Ik probeer alle onzekerheden en onduidelijkheden weg te halen, voordat ik ‘ja’ ga zeggen.

Nadat ik dan toch maar ‘ja’ heb gezegd, zie ik het al helemaal voor me. Ik, als stoere chick in een smerige overall, vastgeknoopt rond mijn middel, bovenop een motorkap in een stoffige garage. Met in mijn hand het gereedschap dat moet worden aangeprezen. Al moet ik toegeven dat mijn fantasie soms een beetje met me aan de haal gaat.

Maar net zoals bij de dramaclub, wordt ‘het script’, als er al een script is, steeds aangepast. (Oja, om nog even terug te komen op de Drama club. Sarah en ik vermoedden dat we eruit zijn gekickt, want we hebben niets meer hoeven doen en afgelopen zondag was de toneeluitvoering voor de camera)

Maar dat terzijde.

Het idee: Eerst zou ik voor de fotoshoot naar de fabriek van het bedrijf in een andere stad moeten, naar Zhongshan. Daarna is het geen fotoshoot meer, maar een videoshoot voor een gereedschap waarmee ik zelf mijn auto zou kunnen repareren. Ik kan gewoon in Shenzhen blijven. Van stoere onderhoudschick word ik een hippe roadtripper en reis ik de wereld over in tweedehands auto’s. Ze vraagt ook nog of ik een stukje wil rijden in de auto. “Nee”antwoord ik. “Je hoeft dan alleen te rijden op de parkeerplaats van de garage.” “Nou, als er geen ander verkeer op die parkeerplaats rijdt, dan wil ik dat wel proberen”, antwoord ik.

De dag voor de shoot weet ik nog steeds niets. Ik weet alleen dat ik naar een metro station moet komen en verschillende setjes kleren mee moet nemen, zodat ik me tussendoor kan omkleden.

Ik stap samen met Vivian in een auto en haar baas rijdt naar een rustige weg. De auto wordt op de uitvoegstrook geparkeerd. Ik moet naast de auto gaan staan en krijg een zwart bolletje in mijn handen gedrukt. Ik heb geen idee wat het is. Ik volg de instructies van Vivian. Ik moet lachen naar de camera en het zwarte bolletje aan de camera laten zien. (O nee, toch niet.) Ik moet lachen naar de camera en naar het bolletje wijzen. (O nee, ook niet.) Ik moet niet de model gaan lopen uithangen, ik mag gewoon mezelf zijn en het bolletje laten zien alsof ik ze een appel laat zien. Ik snap er echt niets van. Ik vraag maar eens wat nu eigenlijk de bedoeling is, “moet ik er soms bij praten?” Dat blijkt een uitstekend idee te zijn.

Ik vertel aan de camera dat ik Margon ben, uit Europa kom en dat ik een wereldreiziger ben en dat ik een heel handig dingetje in mijn hand heb , maar geen idee heb wat het is en dat ik het nu in mijn auto ga zetten. Vervolgens stap in een splinternieuwe BMW.

Ik moet toegeven, ik vind het zelf geen geloofwaardig verhaal. Een wereldreiziger die in een BMW rondrijdt, maar de filmcrew is tevreden. Dat ik recht in de camera heb gezegd, dat ik geen idee heb wat ik in mijn handen heb, heeft alleen Vivian verstaan, de rest verstaat geen Engels. Mijn stem en alle straatgeluiden zullen uit de opname worden geknipt. Mijn stem wordt later toegevoegd als voice over aan de beelden.

Na het eerste zwarte bolletje, krijg ik nog een paar apparaten in mijn hand gedrukt en mag ik de hele scene nog twee keer overdoen.

Na deze eerste scene rijden we naar Futian district. In de auto krijg ik een korte uitleg van Vivian over het apparaat, die ik straks zo zelfverzekerd en natuurlijk zal moeten presenteren. We hebben hier te maken met een HUD, een head-up display/device. Al is het me nog steeds niet duidelijk wat je nu precies met het apparaat kan doen. Dus vanaf nu zeg ik dat ik een head-up device in mijn handen heb en dat het heel handig is.

Ik kleed me om in een toilet. Daarna gaan we nieuwe scene opnemen met op de achtergrond het hoogste gebouw van Shenzhen. Het is namelijk wel belangrijk dat de kijker ziet dat deze roadtripper helemaal afgereisd is naar Shenzhen en daar met de head-up device veilig is aangekomen.

Na de shoot in Futian rijden we terug naar Bao’An en gaan we lunchen. En dan komt het. Ik heb net het contract getekend, waar ik zelf om heb gevraagd. Er wordt mij in het contract beloofd dat ik in een veilige werkomgeving zal werken. Dan vraagt Vivian me of ik het goed vind dat ik straks op de snelweg ga rijden. Ik zeg “nee, we hadden afgesproken dat ik op een parkeerplaats zou rijden en ik heb mijn internationale rijbewijs niet bij me.” Geeft niets”, zegt haar baas. Ik zeg dat ik denk dat de politie dat vast niet zo leuk vindt als ik op de snelweg rijdt. “Geeft niets”, zegt haar baas, “de politie controleert vandaag niet.” Nee natuurlijk niet, hahaha, maar de hele stad hangt wel vol met camera’s.

Ik zeg tegen haar dat ik niet op een snelweg ga rijden in China, omdat mensen hier heel raar rijden en ik wil die auto niet in de prak rijden, doordat er voor mij iemand ineens plotseling remt of het stuur omgooit. Vivian zegt dat iedereen op de snelweg op zijn eigen rijbaan blijft. (ja daaaag, ik zie toch iets heel anders als ik in een taxi zit). We hadden toch afgesproken dat ik op een parkeerterrein zou gaan rijden. “Nee”, zegt Vivian “in de parkeergarage is het te donker.” Maar ik heb het niet over een parkeergarage. Ze had gezegd een ruim parkeerterrein zonder ander verkeer. Ze vraagt of ik dan wel op een rustige weg wil rijden. Ik zeg, "als het de rustige weg is waar alleen de lesauto’s rondrijden, dat ik dat dan nog wel wil proberen."

Na de lunch gaan Vivian, de twee technische mannen annex camera mannen en ik naar de auto en krijg ik een les in de techniek van de head-up displays. Ik moet ineens termen als OBD, ECU, OBD code reader, IFC, RPM en OBD kabel gaan onthouden. En Vivian die alle technische informatie moet vertalen vanuit het Chinees, heeft er zelf ook de ballen verstand van. Ik vraag aan haar waarom ze me vooraf geen brochure heeft toegestuurd, dan had ik me kunnen inlezen. Maar blijkbaar staat het verkeerd omschreven in de Engelse brochure.

Ik moet aan de camera laten zien hoe je de OBD kabel in de ECU poort stopt en de kabel vervolgens in het apparaat stopt, daarna moet ik lachend aan de camera vertellen wat je er allemaal mee kunt doen. Zo leer ik voor het eerst die dag dat je de head-up display bovenop het dashboard plakt met dubbelzijdig tape en dat je op de display kunt zien wat je snelheid is. Zodat je niet naar beneden hoeft te kijken op de kilometerteller.Zo kun je je hoofd omhoog houden.

Terwijl ik een verhaal uit mijn hoofd probeer te leren en struikel over de afkortingen en woorden OBD, ECU, RPM, instant fuel consumption en DTS, denken mijn hersenen er nog eens over na, waarom het zo veilig zou zijn dat je je snelheid recht voor je kan zien en dat je niet meer 10 centimeter omlaag hoeft te kijken naar de kilometer teller. Op je kilometerteller kijken tijdens het rijden op de snelweg, blijkt volgens Vivian, die overigens zelf geen rijbewijs heeft, extreem gevaarlijk te zijn. Ik heb er zo mijn bedenkingen bij.

Maar het apparaat kan meer. Voordat je begint met rijden kun je je toerenteller bekijken, de brandstof consumptie, de watertemperatuur en het aantal gereden kilometers. Al slaat dat natuurlijk nergens op, want voordat je begint met rijden, heeft de auto nog geen kilometer afgelegd. Het apparaat maakt contact met de boardcomputer van de auto, daardoor kun je vooraf ook nog bekijken of er foutmeldingen zijn in de auto. Tevens kun je de maximum snelheid instellen. Mocht je dan per ongeluk te hard rijden, dan geeft het apparaat een alarm signaal.

Ik schrijf hier, dat je al deze informatie vóóraf kunt bekijken, want het lijkt mij namelijk gevaarlijk om tijdens het rijden met het apparaat te spelen.

Toen ik alles nog steeds niet uit mijn hoofd geleerd had, gingen we opnemen. We reden naar de stillere weg en ik moest vanuit de stilstaande auto de drie apparaten presenteren. Ik presenteer het zo natuurlijk mogelijk aan de camera, laat de display meerdere malen zien, maar op het laatst verschijnen er geen cijfertjes meer in het scherm. (Net uit de doos, nu al kapot.)

Na het presenteren mocht ik gaan rijden. Gelukkig hoefde ik alleen maar ‘around the block’ te rijden. Weinig verkeer, geen stoplichten en een enkele andere weggebruiker. Vanaf de achterbank werd de head-up display in actie gefilmd.

Omdat ik hier in China verkeer van rechts altijd zo de weg op zie draaien, zonder dat de bestuurder eerst naar links kijkt, vraag ik maar even voor de zekerheid wat ik moet doen als er verkeer van rechts komt. Ik zag namelijk, al rijdende, een uitrit van een bouwplaats en ik wil de auto niet onder een truck parkeren. Ik stel de vraag natuurlijk te laat, want ik rijd al. Vivian vraagt wat ik bedoel. “Wat moet ik doen als er verkeer uit een straat van rechts komt?” Ze zegt dat ik dan het beste kan remmen.

Ze vraagt ook wat ik van de head-up display vind tijdens mijn eerste rit. “Nou” zeg ik, “ik probeer me nu eerst op de weg te concentreren, dus ik kijk niet naar die display.” “Ja, maar vind je het handig?” “Dat weet ik niet” antwoord ik, “want ik probeer niemand aan te rijden hier. Ik gebruik dat ding niet, ik vind het eigenlijk een onzin apparaat.” Dat knippen we eruit zegt ze. “Is prima, waarschijnlijk moet je wel meer van wat ik heb gezegd eruit knippen.”

Na de scene op de weg, rijden we naar een andere locatie. Onderweg zien we dat er twee auto op elkaar geknald zijn en ik roep uit, “en DAT is dus de reden dat ik niet in China wil rijden.” Al had ik dat zelf wel net gedaan.

De laatste locatie was in een garage. Ik kleedde me weer om in het toilet. Ik had het ‘stoerste’ outfit voor het laatst bewaard, een spijkerbroek en een blauw geblokte blouse. In de garage zou ik namelijk een accu tester gaan demonstreren, dus de motorkap zou omhoog moeten.

Maar eerst moest ik het afscheidspraatje houden. “Bedankt voor het kijken, bedankt voor het aanschaffen van deze tool en tot ziens.” Ik zit in de auto. De camera staat aan de passagierskant. En achter de cameraman staan vijf monteurs nieuwsgierig mee te kijken. Op het moment dat ik mijn mond opentrek en zeg “Thanks for watching”, gaan er vijf mobiele telefoons omhoog en zo heeft elke monteur een eigen versie van mijn afscheidswoordje.

Als laatste moet ik nog even de accu tester demonstreren. Ook dat moet ik natuurlijk eerst nog even leren, want ook over dit apparaat hebben ze me nog niets verteld. De motorkap gaat open en het stof word eerst weggeveegd met een tissue. Owee als ik vieze handen zou krijgen. De motorkap gaat weer naar beneden en ik ben klaar voor mijn verhaal. Ik vertel dat ik als wereldreiziger op een lange roadtrip door China ga en dat ik vooraf wel even de accu wilde checken van die splinternieuwe Haval, euh, ik bedoel natuurlijk tweedehands huur auto. Ik draai me om en wil de motorkap optillen, maar die gaat niet omhoog. Er zit namelijk nog een hendel onder de kap die ik eerst moet indrukken, achter mij hoor ik gelach en ik lach mee en schreeuw, YOU SHOULD HAVE TOLD ME.

Aan het einde van de dag gaan we nog met elkaar uit eten. Eigenlijk wil ik naar huis, maar gezamenlijk eten is hier heel belangrijk, dus ik ga mee. Vivian zegt dat ze nog een kort filmpje willen opnemen, dat ik zogenaamd veel vrienden heb gemaakt in Shenzhen en dat ik het leuk vind om met ze uit eten te gaan. (Ja, maar niet in deze tl verlichte eetgelegenheid)

Inmiddels weet men dat ik niet zo van vlees en vis houd en dus wordt er voor mij heel veel groente besteld. Al had ik dat liever zelf willen bestellen, want de halfgare bittere groente die nu voor me staat, eet ik niet op. Vivian zegt dat ik de garnalen best kan eten, want de garnalen komen niet uit de zee, maar uit het water. Die logica begrijp ik niet. Want de uitspraak “Ik eet geen garnalen uit zee, ik eet alleen garnalen uit water” is niet van mij.

Ach ja, waarschijnlijk begrijpen ze mij ook niet. Want ik eet wel een gefrituurd deegballetje waar minuscule stukjes vlees in zitten, maar ik knabbel niet gezellig mee op een varkenspoot.

Eind goed, al goed. Daar waar ik met mijn levend standbeeld act iets meer dan 100 yuan verdiende in twee dagen. Heb ik aan deze geweldige videoshoot 1500 yuan overgehouden.